Ogromny pas zniszczeń i potężne wichury. Czym jest derecho?

11 sierpnia 2017 roku w późnych godzinach popołudniowych, dobrze zorganizowany mezoskalowy system konwekcyjny w formie linii szkwału przemieszczał się przez zachodni i północny rejon Polski powodując rozległe zniszczenia. System MCS generował porywy wiatru przekraczające 150 km/h. Zginęło 6 osób, a ponad 60 zostało rannych. Żywioł zniszczył blisko 80 tys. ha lasu. Zarówno pod względem wywołanych szkód, jak i skutków społecznych była to jedna z najgroźniejszych burz zaobserwowanych w erze meteorologicznych pomiarów radarowych w Polsce.

Czym jest bow echo? Występuje również w Polsce

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) przyjrzał się tragicznym wydarzeniom sprzed prawie sześciu lat. W analizie pada często termin bow echo. Co to takiego? To układ w kształcie łuku, który może wytworzyć silne wiatry, a czasem tornada, powodując poważne szkody. kłady burzowe, które przybierają formę bow echo, należą do najgroźniejszych burz pojawiających się na terytorium Polski.Tak było np. podczas nawałnicy w Puszczy Piskiej w 2002 r. Po utworzeniu się w Polsce bow echo przeszło przez Litwę, Łotwę i Estonię czyniąc szkody również tam, układ konwekcyjny rozpadł się dopiero w południowej Finlandii. Bow echo na Mazurach powtórzyło się pięć lat później. 21 sierpnia 2007 r. zginęło 12 osób.

Czym jest derecho? Zostawia po sobie ogromny pas zniszczeń

Wróćmy do derecho z sierpnia 2017 r. IMGW zwraca uwagę, że "intensywność derecho z sierpnia 2017 roku wyróżnia się jednak nie tylko na tle Polski, ale również w porównaniu z innymi podobnymi zjawiskami udokumentowanymi w Europie oraz Stanach Zjednoczonych.

Warto też podkreślić, że ze względu na znaczne skutki społeczne i ekonomiczne burzy sprzed sześciu lat, nastąpił wzrost świadomości na temat tego typu zjawisk pogodowych. Czy operacyjne numeryczne modele pogody były w stanie przewidzieć tak dużą intensywność? - Udzielenie odpowiedzi na te pytania może umożliwić synoptykom bardziej skuteczne prognozowanie podobnych burz w przyszłości, a wnioski wyciągnięte z doświadczeń z dnia 11 sierpnia 2017 roku mogą również być istotną informacją dla regionalnych centrów zarządzania kryzysowego oraz jednostek decyzyjnych - uważają eksperci z IMGW.

Na koniec wyjaśnijmy, czym jest "derecho". To rozległa i długotrwała burza wiatrowa, która swoim zasięgiem może objąć bardzo duży obszar (np. powierzchnie kilku krajów). Burza ta jest związana z linią szkwałową bądź ze zjawiskami Bow Echo, które tworzą się w silnie rozwiniętych burzach wielokomórkowych. Według kryteriów podanych przez Storm Prediction Center (NOAA), za zjawisko derecho uważa się burzę, która:

• pozostawia ciągły pas zniszczeń o długości co najmniej 463 km (250 mil morskich)

• w wielu miejscach wytwarza wiatry o prędkości większej od 26 m/s, a w co najmniej 3 miejscach o prędkości co najmniej 33 m/s (65 węzłów) lub sile F1 w skali Fujity.

Ponadto miejsca, w których notowano wiatry powyżej 33 m/s lub o sile F1 muszą być oddalone od siebie o co najmniej 74 km (40 mil morskich). W zależności od rodzaju zjawiska derecho pas zniszczeń pozostawiony przez burzę wygląda różnie.

Źródło: IMGW